Onafhankelijk tijdschrift voor en door studenten Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Gent
Onafhankelijk tijdschrift voor en door studenten Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Gent

Piranha 3D: een existentieel tienergoredrama

Piranha 3D: een existentieel tienergoredrama
Door Sam Ooghe op 5 april 2016
Elke grote scenarist en elke geniale regisseur heeft er ooit al eens mee in zijn hoofd gezeten: een film maken waarin een stel bronstige feestende tieners, versuft door alcohol en testosteron, op plastische wijze verscheurd worden door een school slecht geanimeerde piranha’s, in 3D. Daarom is het een raadsel waarom geen enkele van hen het tot nog toe aangedurfd had om er een langspeelfilm over te draaien. Nu kunnen we ons gelukkig prijzen, want de geniale Fransoos Alexandre Aja heeft het met zo’n keurige 24 miljoen flappen klaar weten te spelen. En, dames en heren, het resultaat mag er zeker zijn.
Piranha 3D is briljant in zijn geheel en dat wordt al duidelijk door het openingsshot. Een visser, pietluttig en machteloos, in contrast met Lake Arizona, wijds en gevaarlijk kalm. We zien de aardkorst die scheurt, waardoor een spelonk ontstaat. Natuurkrachten. Stilte. Tot plots: piranhae, bloed en geweld. De toon is gezet voor een moraliserend en ietwat kunstig psychologisch drama.
Alexandre Aja laat niet na om ons gedurende de 90 minuten uit te dagen en telkens weer onderuit te halen. Telkens wanneer de kijker denkt de dubbele bodem te vatten, gooit Aja het roer om en laat hij ons gedesoriënteerd achter in ons meer van onwetendheid. Zo is er de geniale scène waarin de Zeepolitie de zuipende jongeren probeert te waarschuwen voor een school moordende vissen. Een moment van vertwijfeling. De jongeren zwijgen. De muziek gaat uit. We geloven even in de kracht van de mensheid, we houden ons vast aan de reddingsboei die hoop is, we herkennen onszelf in de Ander, we denken terug aan die ene bedelaar met zijn hemelsblauwe ogen die geen geld maar wel erkenning vroeg. Maar een gespierde dandy neemt de megafoon en schreeuwt: “Problems? We’ve got beer!”, waarop de partyboat opnieuw EDM uitbraakt. De gehele filmzaal, gevuld met het fijnste van wat de 15-jarige Gentse Marokkogemeenschap te bieden heeft, slaakt een zucht van existentiële ontgoocheling, want het vervolg laat naar zich raden: de piranha’s richten een bloedbad aan en in de paniek draaien wat blonde haren en misselijkmakend realistische hersenen een bootpropeller in. Een andere manier van motorboaten, zeg maar.
Hoge bomen vangen echter veel wind, en dit meesterwerk kreeg in heel wat recensies rake klappen. De film zou niet inhoudelijk en voorspelbaar zijn, en eigenlijk gewoon de twee primaire mannelijke driften -seks en geweld- combineren tot één walgelijk geheel. Op het eerste zicht lijkt dat inderdaad het geval. Als we de film echter opnieuw en opnieuw bekijken, wordt duidelijk dat Aja erin geslaagd is om aan te tonen dat die twee driften slechts ijdel zijn. Het zijn namelijk precies de mannen die het meeste kwijlen op de damesbipsen, die als eerste besneden worden door kinderpiranhae, en het zijn de vrouwen die als eerste proberen vluchten, die het snelst door een brandende paal verbrijzeld worden. En het zijn zij die dapper vechten, die blijven leven. Alexandre Aja onderricht ons. Hij leert ons dat de rede superieur is aan elke drift. Hij leert ons dat door te vluchten, de spreekwoordelijke piranhakopstoot in de spreekwoordelijke mannenscrotum des te nabijer is. Hij leert ons te leven. Dat hij dat kan via de atypische metafoor van vissen die blondines openrijten, maakt het er enkel bewonderenswaardiger op.
Wie tenslotte nog meent te denken dat enkel een intellectuele elite in staat is om die conclusie te trekken, komt bedrogen uit. Na de vierde opvoering die ik bijwoonde (Piranha 3D speelt enkel ’s avonds, volgens Kinepolis door de zwaar pornografische, maar de in realiteit enkel zwaar existentiële lading) vroeg ik aan een Turkse jongen in een enig gouden trainingsvest wat hij vond van het meesterwerk. Hij antwoordde dat hij liever niet was gaan kijken, omdat hij nu gezien had waartoe een mens in staat kan zijn als hij twijfelt aan zichzelf. Dat hij een poster van Aja op zou hangen in zijn kleine kamer, al zou het met een soort bittere tegenzin zijn. Hij bloosde. Weinig overtuigend dreigde hij dat hij zijn broers op me ging afsturen. Ik wist wel beter. Bedankt, Alexandre Aja. 24 miljoen well spent.
Sam Ooghe
Over de auteur
Scriptor 2015-2016. Over het algemeen ben ik een eikel, maar ik kom er altijd wel mee weg. Ik draag mijn pet achterover. Kan wel niet skaten.